Daily Current Affairs Notes

daily Current Affairs Notes

➤ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ಥಳೀಯ ಹೈ-ನಿಖರ ಮತ್ತು ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಡಯೋಡ್ ಲೇಸರ್ (high-precision and compact diode laser) ಅನ್ನು IIT ದೆಹಲಿ ಸ್ಪಿನ್-ಆಫ್ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಆದ ಪ್ರೆನಿಷ್ಕ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (Prenishq Pvt. Ltd.) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ.

👉ಪ್ರಮುಖ ವಿವರಗಳು:

➤ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದವರು: ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ಆದ ಪ್ರೆನಿಷ್ಕ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಇದು ಐಐಟಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟ್ ಆಗಿದೆ.
➤ಬೆಂಬಲ: ಈ ಉಪಕ್ರಮಕ್ಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ವಾಂಟಮ್ ಮಿಷನ್ (NQM) ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದೆ.
➤ಅನಾವರಣ: 2025ರ ನವೆಂಬರ್ 3 ರಂದು ನಡೆದ ಎಮರ್ಜಿಂಗ್ ಸೈನ್ಸ್, ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಕಾನ್ಕ್ಲೇವ್ (ESTIC 2025) ನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವ ಡಾ. ಜಿತೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಇದನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.
➤ಅನುಕೂಲಗಳು: ಈ ಲೇಸರ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಿರಣದ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಉನ್ನತ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.ಇದು ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು,ಕಡಿಮೆ ತೂಕ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ

➤ಗೋವಾ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಶೇ.100 ರಷ್ಟು ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ.
➤ಜನರ ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಕಡೆಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಗತಿಯಾಗಿದೆ. 1930 ಸಹಾಯವಾಣಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯವು ತನ್ನ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ

👉ಕಿನ್ನೌರ್‌ನ ರೌಲಾನೆ ಉತ್ಸವವು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಕಿನ್ನೌರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಳಿಗಾಲದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ವಸಂತಕಾಲದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ.

🌿ಪ್ರಮುಖ ವಿವರಗಳು:

➤ಹಿನ್ನೆಲೆ: ಈ ಉತ್ಸವವು ಸ್ಥಳೀಯ ಜಾನಪದ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ನಂಬಲಾದ 'ಸೌನಿ' (Sauni) ಎಂಬ ದೈವಿಕ ಯಕ್ಷಿಣಿಯರಿಗೆ ಸಾಂಕೇತಿಕ ವಿದಾಯವನ್ನು ಹೇಳಲು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಈ ಯಕ್ಷಿಣಿಗಳು ಕಠಿಣ ಚಳಿಗಾಲದ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
➤ಮುಖ್ಯ ಆಚರಣೆ: ಸಮಾರಂಭದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರನ್ನು 'ರೌಲಾ' (ವರ) ಮತ್ತು 'ರೌಲಾನೆ' (ವಧು) ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

👉ಕಾಲಿನ್ಸ್ ಡಿಕ್ಷನರಿಯು "vibe coding" (ವೈಬ್ ಕೋಡಿಂಗ್) ಎಂಬ ಪದಗುಚ್ಛವನ್ನು 2025ರ ವರ್ಷದ ಪದ (Word of the Year) ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದೆ.

"ವೈಬ್ ಕೋಡಿಂಗ್" ಎಂದರೇನು?

➤ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (AI) ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಭಾಷೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಕೋಡ್ ಅಥವಾ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಹೊಸ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಧಾನವನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೋಡಿಂಗ್ ಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲದೆಯೂ ಜನರು ತಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು AI ಉಪಕರಣಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರಲು ಇದು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

➤ಈ ಪದವನ್ನು ಓಪನ್‌ಎಐ (OpenAI) ನ ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಆಂಡ್ರೆಜ್ ಕರ್ಪತಿ (Andrej Karpathy) ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

➤ದೆಹಲಿಯ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ಕೆಡವಿ, 102 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಕ್ರೀಡಾ ನಗರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಕ್ರೀಡಾ ಸಚಿವಾಲಯ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
➤ಇದು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಆಧುನಿಕ ಕ್ರೀಡಾ ನಗರವಾಗಲಿದ್ದು, 2036ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ಆತಿಥ್ಯದ ಗುರಿಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ
➤ಹೊಸ ಕ್ರೀಡಾ ನಗರವು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ ವಸತಿ,ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
➤ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿ: ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವುದು.

➤ಮೊಲಾಸಸ್ (Molasses) ಎನ್ನುವುದು ಕಬ್ಬು ಅಥವಾ ಬೀಟ್ಗೆಡ್ಡೆಗಳಿಂದ ಸಕ್ಕರೆ ತಯಾರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ದಪ್ಪ, ಕಪ್ಪು ದ್ರವ ರೂಪದ ಉಪ-ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ.
➤ಇದನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎಥೆನಾಲ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಆಹಾರ (cattle feed) ಮತ್ತು ಮದ್ಯ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
➤ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಮೊಲಾಸಸ್ ರಫ್ತಿನ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಿದ್ದ ಶೇ50 ರಷ್ಟು ರಫ್ತು ಸುಂಕವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.
➤ ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ನವೆಂಬರ್ 2025 ರಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಕ್ಕರೆ ಗಿರಣಿದಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬು ಬೆಳೆಗಾರರಿಗೆ ನೆರವಾಗಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ.
➤ಬ್ರೆಜಿಲ್ ನಂತರ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಕ್ಕರೆ ಉತ್ಪಾದಕ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ.
➤"ಮೊಲಾಸಸ್" ಎಂಬ ಪದವು ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್ ಪದ ಮೆಲಾಕೊದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ ,ಇದರರ್ಥ ಸಿರಪ್.
➤ಭಾರತದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಲಾಸಸ್ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸೇರಿವೆ .

🌿ದಿನಾಂಕ :- 13-11-2025ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಚಲಿತ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು

☘2026 ರ ಎಫ್‌ಐಎಚ್ ಹಾಕಿ ವಿಶ್ವಕಪ್‌ಗೆ ಯಾವ ದೇಶಗಳು ಜಂಟಿ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಲಿರುವೆ.?

- ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ಮತ್ತು ನೆದರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್

☘ಭಾರತ-ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಸಂಸ್ಕೃತ ಮಹೋತ್ಸವ 2025 ಎಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು?

- ಕೊಲಂಬೊ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ

☘ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಯಾವ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯನ್ನು (AI) ಸೇರಿಸಿದೆ?

- 11ನೇ ತರಗತಿ

☘ಜಲಧಾರೆ ಮಹೋತ್ಸವ’ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಯಾವ ರಾಜ್ಯದ ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು?

- ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ

☘ಭಾರತವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಯಾವ ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಕ (Observer) ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ?

- ಗ್ಲೋಬಲ್ ಫಾರೆಸ್ಟ್ ಫಂಡ್

☘ಬಳ್ಳಾರಿಯ ಕೊಟ್ಟೂರು ಪ್ರದೇಶದ ಕೊಟ್ಟೂರೇಶ್ವರನಿಗೆ ಖಡ್ಗ ಹಾಗೂ ಮಣಿಮಂಚವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ ದೊರೆ ಯಾರು?

- ಮೊಘಲ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಕ್ಬರ್.

☘'ಕ್ರಿಮ್ಸನ್ ರೋಸ್' (Crimson Rose) ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕೆ ಇತ್ತು?

- ಅಪರೂಪದ ಚಿಟ್ಟೆಯ ವಲಸೆ ದಾಖಲೆ

☘ಭಾರತದ ಯಾವ ರಾಜ್ಯಗಳು ತನ್ನ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಿಗೆ 5% ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ?

- ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ

☘'DRISHTI' ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯಾವ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ?

- ರೈಲು ಲಾಕಿಂಗ್ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ